वाक्यप्रचार
खंत भोगप – वायट दिसप
मरणा आड झूज चलप – जिवीत वाटावपा खातीर यत्न करप.
हड्डें भरून येवप – विचारान काळजाक ओतो येवप.
जिवार उदार जावप – जिवाची पर्वा करिनासप.
कान दिवप – बारीकसाणीन आयकून घेवप.
अ) सकयल दिल्ल्या दरेका प्रस्नाची जाप एका – एका वाक्यांत बरयातः
1. मेजर विश्वनाथाक कसली खंत भोगताली?
जापः मेजर विश्वनाथाक जखमी जाल्ल्यान आपूण हेर सैन्या वागडां झुजामळार मुखार वचूंक पावलोंना हाची खंत भोगताली.
2. मेजर विश्वनाथक परतीं परतीं घुंवळ कित्याक आयकली?
जापः मेजर विश्वनाथक परतीं परतीं घुंवळ जाल्लें जखमेची दूख सोंसूंक जाय नाशिल्ल्यान येताली.
3. मेजर विश्वनाथान कोणाची पिरंगण आयकली?
जापः मेजर विश्वनाथान घायाळ जाल्ल्या जवानाची पिरंगण आयकली.
4. घायाळ जाल्लो जावन कोण आसलो?
जापः घायाळ जाल्लो जावन मेजर विशवनाथाचे पलटणाींतलें एक जावन आसलो.
5. मेजर विश्वनाथाक कितें पळोवन समाधान भोगलें?
जापः मेजर विश्वनाथाक उदक पियेतकच जवानाच्या तोंडार चैतन्य खेळिल्ले वरी पळोवन समाधान भोगलें.
आ) सकयल दिल्ल्या प्रस्नांच्यो जापो चार – पांच वाक्यांनी बरयातः
1. झुजामळार वचूंक भायर सरचे पयलीं पलटणीच्या मुखेल्यान कितें म्हणिल्ल्याची मेजर विश्वानाथाक याद जाली?
जापः बंदुकेंत निमाणी गुळी आसासर आनी निमाणो जवान उबो आसा मेरेन मायभुंयेचे राखणे खातीर आमकां झुजाचें आसा आनी जैत मेळोवचें आसा अशें झुजामळार वचूंक भायर सरचे पयलीं पलटणीच्या मुखेल्यान म्हणिल्ल्याचें मेजर विश्वानाथाक गुळी लागून घायाळ पडिल्ले कडेन याद जाली.
2. मेजर विश्वनाथ घायाळ जाल्ल्यान कसलें अडचणींत पडिल्लो?
जापः दुस्मानाचेर फारपेट करतना मेजराक पोटाक गुळी लागून तो घायाल जावन तणांतूच पडिल्लो. रातभर झूज चालू आशिल्ल्यान तो रातभर जखमी अवस्थेंत तणांतूच पडून उरलो. फात्यापाऱ्यार दुस्मान फाटीं सरत धावून वचूंक लागलें तेन्ना मेजराक सैन्य तांचे फाटीक लागलें, मात मेजर घायाळ जाल्ल्यान तांचे वांगडा झुजामळार मुखार वचूंक पावलोना, ताका खूब वायट दिसलें. आंगा वयले जखमेची दूख सोंसूक जायना जाल्यान ताका परत परत घुवंळ येंवक लागली.
3. घायाळ जावन पडिल्ल्या जवानाक मेजर विश्वनाथान उदक कित्याक दिलें आनी तें दिता आसतना ताका कसली तकालस घेवची पडली?
जापः पलटणींतलोच एक जवान आशिल्लो. तो तांचे वांगडा दुस्मान आड झुजतनाच घायाळ जावन पडिल्लो. मेजराक ताका वळकलो आनी आपूण हें पलटणीचो एक अधिकारी आशिल्ल्यान. पळोवप ही आपली लागणूक आसा. त्या जवानाचो पयलो अधिकार आसा. चितन तें उदक जवानाक दिवपा पासत घायाळ मेजर भोव कश्टान भुंयेचेर घश्टत ताचें सरी गेलो आनी आपणाल्या हातांतली उदकाची बाटली त्या जवानाच्या तोंडाक लायली. तानेन तरशेल्ल्या मेजराची साबुद्द गेली.
4. झुजामळार घायाळ जावन पडलां थंय मेजर विश्वनाथाक कसलो भास जालो?
जापः झुजामळार घायाळ जावन पडिल्ले कडेन मेजर विश्वनाथाक आपल्या गांवघराची याद आयली. तो झुजामळार येंवक भायर सरिल्लो तेन्ना ताचों पूत ताका हात हालोवन निरोप दितालो जाल्यार बायल दोळ्यांत दुकां घेवून दारांत उबी आशिल्ली हाची ताका याद येता.
5. सुर्याचीं किरणां दोळ्यांचेर पडना फुडें मेजर विश्वनाथाच्या मनांत कसले विचार आसलें?
जापः हो सुर्या कसलोच भेदभाव धरिनासतना उदेंत आनी अस्तंत दिशांनी, सगलें कडेन सारकोच उजवाड घालता. शिमेंचें बंधन मानिनासतना व्हांवत रावता. हून तापिल्लो गुळो कशी आशिल्ली तेन्ना तिचेर कोणाचो शेक चलतालो? मागीर हो देशादेशांचो वेगळेचार , आना आतां ही देशादेशां मदी अर्थ नाशिल्ली दुस्मानकाय अशें तरातराचे विचार मेजराक मनांत विचार आसलें.
इ) सकयल दिल्ल्या विधानाक लागपीं कांय पर्याय दिल्यात. तातुतंलो फाव तो पर्याय जोडून वाक्यां पुराय करात.
1. आपणाल्या देशाची राखण म्हणल्यार
अ) आपणाल्या लोकांची राखण.
आ) आपणाले भुंयेची राखण.
इ) आपणाले स्वतंत्रतायेची राखण.
2. ह्या उदकाचेर त्या जवानाचोच पयलो अधिकार कित्याक
अ) तो दुस्माना आड झुजतालो.
आ) ताचें हित पळोवचें ही अधिकारी ह्या नात्यान लागणूक आसली
इ) तो वायटकारावरी पिरंगतालो.
व्याकरण
अ) वाचातः
मेजर जवानासरीं वता.
मेजर जवानासरीं गेलों.
मेजर जवानासरीं वतलो.
तो दुस्मानाचेर फारपेट करता.
ताणें दुस्मानाचेर फारपेट केलो.
तो दुस्मानाचेर फारपेट करतलो.
वयर दिल्ल्या वाक्यांतली आडी मारिल्लीं उतरां – वता, गेलो, वतलो, करता, केलो, करतलो हीं क्रियापदां आसात.
1. वता, करता ही क्रियापदां वर्तमानकाळ सुचयतात.
2. गेलो, केलो हीं क्रियापदां भूतकाळ सुचयतात.
3. वतलो, करतलो हीं क्रियापदां भविश्यकाळ सुचयतात.
आ) सकयल दिल्ल्या वाक्यांतल्या क्रियापदांचो काळ वळखून बरयात.
1. सूर्य सगलेकडेन सारकोच उजवाड घालता.
2. हांव मरतकच तीं कितें करतलीं ?
3. तांणें कमराक लायिल्ली उदकाची बाटली सांसपिली.
4. तांचे भुरगे हात हालोवन तांकां निरोप दितलें.
5. वारो नेटान व्हांवता.
6. वोताची खरसाण वाडिल्ली.
अभ्यासः
कारगिल झुजांत शहीद जाल्ल्या गोंयकारांची वळख करून घेवन म्हायती पुंजायात.