KONKANI
Goa Board paper March 2017
1(क) सकयल दिल्ल्या पर्यायांतल्यान फावो तो पर्याय विधानामुखार जोडून वाक्य पुराय करून बरयात.
अ) हॉलंडाची याद काडल्यार ——————–.
1) दोळ्यां मुखार यातात त्यो हॉलंडाच्यो बोटी
2) दोळ्यां मुखार यातात त्यो हॉलंडाच्यो रांगोळ्यो
3) दोळ्यां मुखार यातात त्यो हॉलंडाच्यो पवनचक्क्यो.
आ) मनांत कसलीय दवरून काम करीत जाल्यार ———————-.
1) सपन मनांत बाळगप कठीण न्हय
2) सपन पुराय जावप कठीण न्हय
3) सपन सोडून दिवप कठीण न्हय
इ) बाबूमामान भागेल्याक केल्लो हुकूम आयकना फुडें ——————–.
1) पणसाचे दोळे लखलखून उठले
2) पणसाचे मन खोशयेन भरलें
3) पणसाचे हातपांय सामके लडलडलें.
जाप 1(क)
अ) दोळ्यां मुखार यातात त्यो हॉलंडाच्यो पवनचक्क्यो.
आ) सपन पुराय जावप कठीण न्हय.
इ) पणसाचे हातपांय सामके लडलडलें.
(ख) सकयल दिल्ली विधानां कंसांत दिल्ल्या पाठांतल्या बरोवप्यांच्यी आसात. तीं वळखून त्या पाठांच्या बरोवप्यांची नांवां बरयात :
(सखाराम शेणवी बोरकार, अजीत पैगिणकार, फेलिसियु कार्दोज)
अ) पुर्तुगालांत आसतना व्हड व्हड मनशां कडेन ताची वळख जाली.
आ) शिगम्याची सुरवात नमनान जाता.
जाप (ख)
अ) फेलिसियु कार्दोज
आ) अजीत पैगिणकार
(ग) सकयल दिल्लीं खंयचींय तीन विधानां कोणें कोणाक म्हणल्यांत तें बरयात :
अ) “हांव हे भुंयेच्या खंयच्याय एका कुडक्याचें न्हय.”
आ) “भियेवपाचें कारण ना. पूण ती विडी सोड पळोवया.”
इ) “हें अशेंच जावपांचे. ही आतां निमाणी घरघर!”
ई) “वादळ, मोड जावप हेंय एक सैमीक अरीश्टच न्हय?”
जाप (ग)
अ) कल्पना चावलान एका भारतीय पत्रकाराक म्हणलें.
आ) दोतोरान लक्ष्मणराव सरदेसायाक म्हणलें.
इ) केशवान मंदाकिनीक म्हणलें.
ई) सुरेखान सराक म्हणलें.
2(क) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय चार प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं आठ-धा उतरांनी बरयात :
अ) हॉलंडाचीं सगळीं शारां खंय वसल्यांत?
आ) गाडी थांबोवपाक सोनियान कसली युक्त काडली?
इ) बरोवपी आपल्या शेतांत काळंगां कित्याक लायनाशिल्लो?
ई) केशवान सपनांत कितें पळयलें?
उ) दो. फ्रांसीश्कू लुईश गॉमिश व्हड व्हड बरयणारांची पुस्तकां केन्ना वाचतालो?
जाप 2(क)
अ) हॉलंडाची सगलीं शारां न्हयेचे नाजाल्यार खारजाचें देगेर वसल्यांत.
आ) सोनीयान खुशबूच्या भेंडाक बांदिल्लो तांबडो दुपट्टो घेवन रुळार वचून गाडयेक दाखोवन गाडी थांबयली.
इ) काळंगां वाडून व्हड जातकच लोक तीं चोरुन व्हरतालें देखून बरोवपी आपल्या शेतांत कळंगां लायनाशिल्लो.
ई) केशवान सपनांत एक धुसर, अस्पश्ट आकृताय आपणा कडेन पयशें मागता अशें पळयलें.
उ) दोतोर फ्रांसीश्कू लुयीश गॉमीश आपलें काम करचें करून वेळ मेळटालो तेन्ना संवसारांतल्या व्हड व्हड बरणारांची पुस्तकां वाचतालो.
(ख) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं 40-50 उतरांनी बरयात :
अ) जाणटेलो शेजाऱ्याक कित्याक आदार करतालो?
आ) मिसाक वतना शेताबांदार पावतकच सायमनाचे नदरेक कसलो देखाव पडलो?
इ) राजनाक आनी हेलनाक कामणे मावशेन कशीं जाग्यार हाडलीं?
जाप (ख)
अ) जाणटेल्याचो शेजारी म्हयनोभर हांतरूणाचेर आशिल्लो. खूब वखदा करून लेगीत गूण पडनाशिल्लो. तांचे आंग धरिल्लें. जायते लोक ताची वासपूस करपाक येताले. आनी वाळवो पेंचून चुरचुरताले. कांय जाण अमके कडेन वा तमके कडेन बरो दोतोर आसा अशें सांगताले. पूण ताका दोतोरा कडेन व्हरपाक कोणूच तयार नाशिल्लो. त्या दोतोराक सोदून काडपाचो वावर मागीर घरच्यांचेर येतालो. जाणटेल्याक तांची काकूळट दिसताली आनी समाजकार्य केल्याची खोशी म्हणून तो दोतोराक सोदून काडपाचो वावर करतालो. शेजारधर्मूय पाळपाची ताका संद मेळटाली.
आ) पाद्री सायमन आपलें पयले मीस सांगपाक जॉनी वांगडा इगर्जेंत वटेन चलपाक लागलो. वता बांदाच्या उजव्या वटेन आशिल्ल्या एका वाड्यार, काय लोक जमल्यात ते ताणी पळयलें. एक बायल जमनीर पडून हड्डें बडोवन बोबो मारताली. कितें तरी वायट घडलां म्हणपाचें पाद्री सायमनाक दिसलें. ती बायल कोणूय तरी आधाराक पावात म्हणून आड्डतालीं. उठते बांय भोंवतणी लोक बघे कशे पळयताले पूण कोणूच आधाराक वचनासले हो देखाव पाद्री सायमनान पळयलो.
इ) कामणेमावशेन रामनाथ आनी सत्यवती सांगाता अस्तंती भेस करून पाश्चात संगीताच्या तालार नाच सुरू केलो. राजनाक आनी हेलनाक हें पळोवपाक जायना जालें. कामणेमावशेन भारतीय लोककलेची व्हडवीकाय तांकां पटोवन दिली. तीं इंग्रजी साहित्याचीं वदवीघर आशिल्ली पूण जी का भारतीय लोकसंगीताचो आदर आनी अभिमान आशिल्लो. आपले संस्कृतायेत जें बसना तें आपणावचें न्हय अशें सांगून कामणेमावशेन राजनाक आनी हेलनाक जाग्यार हाडलीं.
3 (क) सकयल ‘ब‘ गटांत कवितेचीं कडवीं दिल्ल्यांत आनी ‘भ‘ गटांत तांचो अर्थ दाखोवपी वाक्यां दिल्यांत. त्या त्या कडव्या मुखार अर्थ बरोवन वाक्यां जुळयात :
ब भ
अ) पावला पावलाक सैम रावता घालीत उमाणीं 1) रानांतले वाग-नाग येवन मुखार रावतलें.
आ) आडमेळ्यांचे वाग-नाग मुखार मेळटले 2) सैम आमकां उमाण्यांनी शिकयता.
3) वाग-नागरूपी संकश्टां मुखार उबीं रावतलीं.
4) सैमांत घडपी अजपां आमकां चिंतूंक लायतात.
जाप 3(क)
अ) पावला पावलाक सैम रावता 4) सैमांत घडपी अजापां
घालीत उमाणीं आमकां चितूंक
लायतात.
आ) आडमेळ्यांचे वाग-नाग 3) वाग-नागरूपी संकश्टा
मुखार मेळटले मुखार उबी रावतलीं.
(ख) सकयल दिल्ल्या कवितांच्या वळींतल्यान रित्यो सुवातो कंसांत दिल्ल्या फावो त्याच उतरांनी भरून वळी परत बरयात :
अ) काम रे ———– रे दोन तडी दोन रे. (घर, धाम, मठी)
आ) काळजाक उतरां ———– तिच्या मारिनाका. (बाण, तीर, भालो)
जाप (ख)
अ) काम रे धाम रे दोन तडी दोन रे.
आ) काळजांक उतरां भालो तिच्या मानिनाका.
(ग) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं आठ – धा उतरांनी बरयात :
अ) कवी वडाच्या पानार गीत कित्याक बरोवन दवरूंक सांगता?
आ) कवी आमकां चान्न्याचे रातीं खंय नाचुया गावया अशें सांगता?
इ) आमी कोणाची देख घेतल्या?
जाप (ग)
अ) वड खूब वर्सां जगून कितल्योश्योच पिळग्यो पळयता तेन्ना आपलें गीत फुडले पिळगे मेरेन पावोवपा खातीर कवी वडाच्या पानार गीत बरोवन दवरूंक सांगता.
आ) कवी आमका चान्न्याचे राती माडाचे सावळेंत शेणान सारयिल्ल्या सोबीत मांडार नाचुया गावया अशें सांगता.
इ) आमी व्हड व्हड विचारवंताची देख घेतल्या.
(घ) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय तीन प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं 20-25 उतरांनी बरयात :
अ) कवी मागणें हे कवितेंतल्यान आंमकां कितें सांगूंक सोदता?
आ) काणी विज्मितांची हे कवितेंत कवीक कसलीं विज्मितां दिसतात?
इ) कवीन वडाक सासणाचो काळ-वड अशें कित्याक म्हणलां?
ई) कवी फांत्यापारार संवसार कशे तरेन जांगोवंक सोदता?
जाप (घ)
अ) सैमा कडेन जायते गूण आसात. ते गूण मनशान आपल्या भितर आपणायले जाल्यार सगलो संवसार सुखी जातलो अशें कवी ‘मांगणे’ हे कवितेतल्यान सांगूंक सोदता.
आ) काणी विज्मतांची कवितेंतल्यान कविक पाचव्योचार दोंगरावळी, निळो दर्या आनी ज्युस्त आमोरेचेर फुलपी मोगरे कळो दिसता. तेच वांगडा खर वतांत बागवपी पिकीं शेतां, घोंटेराक काडयो वेंचपी पारव्यां भिरें, देगेर येवन फुटपी ल्हारां, आनी काळखा पोशांत झडपी नखेंत्रा दिसतात.
इ) वड खूब वर्सां सावन जगत आयला. हाचे मुखार कितलीं वर्सां जगतलो हे मनशाक खबर ना. ताणें खूब पिळग्यो पळयल्यात आनी हाचे फुडेंय खूब पिळग्यो पळयतालो. म्हणून कविन वडाक ‘सायणाचो काळ वड’ अशें म्हणलां.
ई) कवी मळबा वरी विशाल नदरेन जिणेचीं सपनां पळोवपाक सोदता. हांयसाचे जोडये वरी खोशयेन जिवीताची रीत सांबाळीत. मनीसपणाचें गीत गायत फांत्यापरार संवसार जागोवपाक सोदता.
4(क) सकयल वाक्यांत आडी मारिल्ल्या उतरांच्या जाग्यार कंसांत दिल्लो फावो तो वाक्प्रचार घालून वाक्यां परत बरयात :
(घर जागें जावप, नांव वयर काडप, आंग फुलून येवप, मळबभर खोस जावप)
अ) गोंयच्यो लोककला पळोवन आंगांत उमेद भरता.
आ) पूत गांवघरा रावपाक आयलो तेन्ना आवयक खूब खोशी जाली.
जाप 4(क)
अ) गोंयची लोककला पळोवन आंग फुलून येता.
आ) पूत गांवघरा रावपाक आयलो तेन्ना आवयक मळभर खोस जाली.
(ख) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन उतरांचीं उरफाट्या अर्थाचीं उतरां बरयात :
अ) निवळ आ) इश्ट इ) गिरेस्त ई)स्राप
(ख)
अ) निवळ-बुरसो आ) इश्ट-दुस्मान
इ) गिरेस्त-गरीब ई) साप-आशिर्वाद
(ग) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन उतरांचीं विशेशणां करून बरयात :
अ) काळोख आ) पीक इ) लांबाय ई) शितळसाण
(ग)
अ) काळोख-काळखी आ) पीक-पीकाळ
इ) लांबाय-लांब ई) शितळसाण-शितळ
(घ) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन उतरांचीं भावनामां बरयात :
अ) खरें आ) शिटूक इ) धर्मीक ई) रोगयाळें
(घ)
अ) खरें-खरेंपण आ) शिटूक-शिटूकसाण
इ) धर्मीक-धर्म ई) रोगयाळें-रोग
5(क) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय स वाक्यांनी कंसांत दिल्ले सुचोवणे प्रमाणें बदल करून बरयात :
अ) म्हाका सूख-दुख्ख भोगता. (आडी मारिल्ल्या उतरांची जात वळखून बरयात)
आ) तो काजी आनी आंबे घांटार धाडटालो. (भविश्यकाळांत बरयात)
इ) जग खूब मुखार पावलां. (अर्थ बदलिनासतना वाक्य न्हयकारी करून बरयात)
ई) आपल्या वावराचें फळ काताना संतोस बोगतालो. (वाक्य शुध्द करून बरयात)
उ) सोबीत देखाव हो. (वचन बदलून बरयात)
ऊ) पडल्यो घांटी कानार इगर्जेच्यो. (उतरांची योग्य मांडणी करून बरयात)
ए) तो अमेरिकेक रावंक सोदतालो. (लिंग बदलून बरयात)
जाप 5 (क)
अ) म्हाका-सर्वनाम
भोगता-क्रियापद
आ) तो काजी आनी आंबे घांटार धाडटलो.
इ) जग इल्लेंय फाटीं ना.
ई) आपल्या वावराचें फळ खातना संतोस भोगतालो.
उ) सोबीत देखावे हे.
ऊ) इगर्जेच्यो घांटी कानार पडल्यो.
ए) ती अमेरिकेक रावंक सोदताली.
(ख) सकयल दिल्लीं खंयचींय दोन अव्ययां वापरून प्रत्येकीं एक-एक वाक्य बरयात :
अ) बेगीन आ) कडेन इ) आरे रे!
जाप (ख)
अ) राम आज बेगीन वतलो.
आ) हांव बाबा कडेन पयशे मागता.
इ) आरे रे! जाणटेलो सकयल पडलो.
6 (क) सकयल दिल्लो संवाद केशव आनी मंदाकिनी हांचे मदीं आसा, तो पुराय करून बरयात :
धूव : आई, म्हैसूर शारांत गेल्ली आमचे शाळेची भोंवडी खूब बरी जाली आं.
आई : —————————–.
धूव : महाराजा पॅलेस, वृंदावन गार्डन, प्राणीसंग्रहालय, बी पळयलीं.
आई : —————————–.
धूव : म्हायती घेतल्या तर! सामकी लक्षांत दवरल्या.
आई : —————————–?
धूव : ना आई. भुरग्यांक हे भोंवडे वेळार कसलोच त्रास जालो ना.
आई : —————————–?
धूव : थंयच्या लोकांक लागिल्ली नितळसाणेची संवय म्हाका चड आवडली.
जाप 6(क)
धूव : आई म्हैसूर शारांत गेल्लीं. आमचे शाळेची भोंवडी खूब बरी जाली आं.
आई : थंय तुमी कितें कितें पळयलें?
धूव : महाराजा पॅलेस, वृंदावन गार्डन, प्राणी संग्रहालय, बी पळयलें.
आई : फकत पळोवन जायना, तांचे विशीं माहितीय आसपाक जाय.
धूव : माहितीय घेतल्या तर! सामकी लक्षांत दवरल्या
(ख) घरच्या घरा कोयराचो विलो कसो लावप ह्या विशयाचेर समीर आनी मेहमूद उलयतात. तांचे मदीं जाल्लो संवाद 7 ते 8 वळींनी बरयात.
समीर : मेहमूद ततूं लेगीत तुज्या घरांतलो कोयर हांगा उडयता आसतलो.
मेहमूद : वाड्या वयले सगलेच उडयतात.
समीर : याद आसा, सातवेच्या पर्यावरण पाठांत वलो कोयर घरचे सुवातेर फोंड. खणून तातूंत उडोवपाचो अशें सांगिल्लें.
मेहमूद : आनी अदींमदीं माती घालपाची.
समीर : बरी याद आसा मरे. कुसून ह्या कोयराचें सारें जाता. ताचो उपेग झाडांक जाता. झाडां घसघशीत वाडटात.
मेहमूद : आनी सुको कोयर कितें करपाचो!
समीर : दर आठवड्याक एकदां पंचायतीची गाडी कोयर व्हरपाक येता तांका दिवपाचो. ते मागीर कोयराचो विलो लायतात.
मेहमूद : सामको सोंपो उपाय मरे. आमी सगल्यांनी करपाक जाता.
समीर : अशें केल्ल्यान वाड्या वयल्या लोकांक रोग जावचे ना आनी सगल्याक नितळसाण उरतली.
मेहमूद : फाल्यांच्यान हांव अशेंच करून नितळ गोंय अभियानाक हातभार लायतलों.
7 (क) सकयल दिल्लो उतारो वाचून दिल्ल्या प्रस्नांच्यो जापो बरयात :
जिवीतांत संगत ही म्हत्वाची आसता. ल्हान भुरग्यांक कोणाची संगत मेळटा ताचेर ताचो बरो फुडार आदारून आसता. ताका जर अभ्यासू भुरग्यांची संगत मेळ्ळी जाल्यार तोय अभ्यासू जाता. तवनास भुरग्यांचो सांगात मेळत जाल्यार तोय तांचेच वरी घडटा. ल्यान भुरग्यांचेर सगल्यांत पयलीं संस्कार घडटात ते घरांत. शाळेंतल्या शिक्षणाक आरंब जातकच भुरग्यांचो भायल्या संवसारा कडेन संबंद येंवंक लागता. तेन्ना सावन जाणटेल्यांच्यो सुचोवण्यो. गुरूजनां कडल्यान घेतिल्लें शिक्षण, भोंवतणच्या समाजा कडल्यान मेळिल्लें गिन्यान हातूंत ताचें जिवीत घडत वता.
प्रस्न
अ) ल्हान भुरग्यांचो बरो फुडार कित्याचेर आदारून आसता?
आ) तवनास सांगात मेळ्ळो तर भुरग्यांचे कितें जावं येता?
इ) भुरग्यांचेर सगल्यांत पयली खंय संस्कार घडटा?
ई) भुरग्यांचो भायल्या संवसारा कडेन संबंद केन्ना येता अशें बरोवपी म्हणटा?
उ) भुरग्यांचे जिवीत कशें घडत वता?
जाप 7(क)
अ) ल्हान भुरग्यांक कोणाचो सांगात मेळटा ताचेर तांचो फुडार आदारून आसता.
आ) तवनास सांगात मेळ्ळो जाल्यार भुरगोय तांचे वरी तवनास जाता.
इ) भुरग्यांच्या घरांतूच ताचेर सगल्यांत पयलीं संस्कार घडटात.
ई) शाळेंतल्या शिक्षणाक आरंब जातकच भुरग्यांचो संबंद भायल्या संवसारा कडेन येता.
उ) जाणटेल्यांच्यो सुचोवण्यो, गुरुजनां कडल्यान घेतिल्लें शिक्षण, भोंवतणच्या समाजा कडल्यान मेळिल्लें गिन्यान हातूंत भुरग्यांचें जिवीत घडत वता.
(ख) सकयल दिल्लो उतारो वाचून कोंकणींत अणकार करून बरयात :
The first time you ride a bicycle, you may fall down. But if you continue to do so, you can ride it in the end.
जाप (ख)
तूं जेन्ना पयलेच फावटीं सायकल चलोवंक लागता तेन्ना पडूं येता पूण तसोच सराव करीत रावलो जाल्यारूच अखेरेक तुका सायकल चलोवपाक येता.
(ग) सकयल दिल्ल्या मुद्दांच्या आधारान योग्य माथाळो दिवन सुमार 100 उतरांनी काणी बरयात :
एक वाळेस भुरगो ———– शाळेंत खूब मस्ती करप ———- सदांच टिचरी कडल्यान तापोवणीं घेवप ———- शाळेंतल्यान घरा वतना व्हडलें वादळ जावप ———– रस्त्या वयलो लायटीचो खांबो मोडप ———- एके चुडटांचे खोपीक उजो लागप ———- गोन ल्हान भुरगीं भितर आसप ———- लोकांनी ओगी रावन पळयत रावप ———- वाळेस भुरग्यान खोपीत वचून भुरग्यांक वांचोवप ———- शाळेंत शाबासकी मेळप ———- वाळेस भुरगो सुदारप ———— देख.
जाप (ग)
रामपूर नांवाच्या गांवांत एकूच शाळा आशिल्ली. ते शाळेंत पयस पयसुल्ल्या वाड्या वयले भुरगे येताले. शिकतालेय आनी मस्तीय करताले. ते शाळेंत तरमेश नांवाचो सामको वाळेस भुरगो आशिल्लो. शिक्षक शिकयतना तो हाका ताका तिडायतालो आनी भुरग्यांचें अभ्यासा वयले लक्ष काडून घेतालो. शिक्षक ताका संदाच तापयताले पूण तो एका कानांतल्यान आयून दुसऱ्या कानांतल्यान सोडून दितालो. वर्गांतलें भुरगे ताचे पसून दोन हात पयसूच रावताले. पावसाचे दीस आशिल्ले. शाळा सुटून भुरगीं घरा वतालीं. अचकीत वांकडेंतिकडें वारे व्हावपाक लागलें. घसघश्यांनी पावस पडपाक लागलो. वादळ सुरू जाल्लें. झाडां भार आयिल्ले वरी धोलतालीं. रमेशाच्या मुखारूच रस्त्या वयलो लायटीचो खांबो हुमटून लागींच आशिल्ले चुडटांचे खोंपीचेर पडलो आनी खोंपीक उजो लागलो. रमेशान व्हडल्यान किळांच मारली. बांयचेर गेल्ली बायल धांवत येवन खॆपी सामकार हड्डें बडोवन रडपाक लागली. तिचीं दोन ल्हान भुरगीं भितर आशिल्ली. “म्हज्या भुरग्यांक वाचयात” अशें ती आड्डताली.
लोक पळयताले पूण तांकां वाचोवपा खातीर कांयच हालचाल करिनासले. रमेशान फाटलो-फुडलो विचार केलो ना. त्या उज्यांत आपल्याक लोटून दिलो. लोक भायर रावन आड्डताले, रमेश, पिश्या, भितर वचूं नाका. मरतलो. ताणें आयकलें ना. तो बाण कसो खोंपीत गेलो आनी तितल्याच वेगान दोन माणकुल्या भुरग्यांक घेवन भायर आयलो. तिगूय जाणां उज्यान हुलपल्लीं. लोकांनी तांकां दोतोरागेर व्हेलें.
वाऱ्या बाराबर ही बातमी गांवांत पावली. दुसऱ्या दीसा शाळेच्या मुख्याध्यापकान भुरग्यां सामकार ताका शाबासकी दिली. फुलांचो हार गळ्यांत घालून शिक्षकांनी तुस्त करपी भाशणां केलीं. ताणें मनांत म्हणलें, ‘कोण म्हणटा हांव वायट? सगले शिक्षक इश्ट म्हजी तुस्त करताच. हांव बरो भुरगो जावन दाखयतलों’ अशें चिंतून ताणें आपलें हड्डें फुलयलें.
देख – बरें काम केल्यार सगलीं आमची तुस्त करतात.
8(क) तूं अविता/रविना परब, रावता धुळेर, म्हापशें – गोंय ह्या नाम्यार अंदूं धावे यत्तेंत पाविल्ल्या आपल्या इश्टाक/इश्टिणीक धावे यत्तेचें वर्स कितलें म्हतवाचें हें सांगपी चीट बरयात.
वा
तूं स्टॅन्नली/मारीया लोबु, रावता घर क्र.460, रायबंदर – गोंय ह्या नाम्यार. तुमच्या वाठारांत उदकाची पुरवण नेमान जायना हाचेर बेगोबेग उपाय काडचे म्हणून मुखेल अभियंतो, उदका पुरवण खातें. पणजी-गोंय हाका चीट बरय.
जाप 8(क)
अवित परब
धुळेर
म्हापशें – गांय
20 मे 2017
मोगाळ अनूज
कालूच म्हाका तुजी चीट मेळ्ळी. एप्रील म्हयन्या पसुनूच तुवें तुज्या धावेच्या अभ्यासाक सुरवात केली हें आयकून खूब बरें दिसलें. णववेक पास जावन धावेक वचपी भुरग्यां खातीर पूर्वतयारेचे वर्ग धेतात हें वाचून खोस जाली.
तुजी अभ्यासाची श्रीगणेशा बरी जाल्ली आसा. शाळेचो निकाल बरो लागपाक जायच, तेच बाराबर तुमच्याच भविश्याची शाळेच्या शिक्षकांक चिंता आसा हें दिसलें. इश्टा, ह्या निकालाच्या आदाराचेर तुजें भविश्य थारूं येता. तुजें सपन आसा शिक्षक जावपाक जाय ते विशयांत चड अंक घेवपाकूच जाय. तेच बराबर टक्केवारी वाडोवपा खातीर तुका तितल्याच नेटान दुसऱ्या विशयांचो अभ्यास करपाक जाय. तुका नामनेच्या म्हाविद्दालयांत वचपाक जाय जाल्यार टक्केवारीय बरी आसपाक जाय. मागीर निराश जावचे परस आतांच तुवें अभ्यास करपाक जाय.
हें वर्स तुज्या जिवितांत खूब म्हत्वाचें आसा देखून शाळेच्या पयल्या दीसा सावन तुजें अभ्यासाचें वेळापत्रक तयार कर. तातूंत खेळाक तसोच टी.वी पळोवपाक थोडो वेळ दवर. कितें पळोवपाचें तें तूं थारय. अनूज, कश्टांचें फळ सदांच गोड आसता. सकारात्मक विचार कर. निराश जावं नाका. वेवस्थीत अभ्यास केलो जाल्यार येश नक्की मेळटलें.
तुज्या आईबाबाक नमस्कार सांग. अरूणाक आसिर्वाद. नेटान अभ्यास कर. तुका येश आवडेतां.
तुजोच इश्ट
अवित
वा
मारिया लोबु
घर क्र. 460
रायबंदर – गोंय
20 मे 2017
भोवमानेस्त
मुखेल अभियंतो
उदका पुरवण खातें
पणजी – गोंय
विशय : उदकाची पुरवण नेमान जायना म्हणून उपाय करपा खातीर
भोवमानेस्त अभियंत्याक
नमस्कार
हांव रायबंदर वाठारांत रावपी नागरीक. आमच्या वाठारांत उदकाची पुरवण नेमान जायना देखून लोकां वतीन आमची अडचण तुमचे मुखार दवरपा खातीर ही चीट बरयतां.
रायबंदरा उदका खातीर लोकांक खूब हाल अपेश्टा काडच्यो पडटात. नळाक उदक येतलें हाचो नेम नासता. केन्ना केन्ना तर दोन वा चार दिसांनी नळाक उदक येता. कितले दीस आनी खंय म्हणून उदक भरून दवरपाचें? सदच्या वावराक उदक सामकें गरजेचें.
उदक केन्ना सेतलें हाची शाश्वती नाशिल्ल्यान नोकरी करतल्या बायलांचे खूब हाल जातात. बांयचें उदक हाडटलो म्हणल्यार लोकव,ती वाडिल्ल्यान घाण उदक बांयंत भारसलां आनी तें उदक वापराचे लायकेचें ना.
आमची ही अडचण लक्षांत घेवन तुमी सकाळचें थोडो वेळ तरी उदक सोडून आमची उदकाची वेवस्था करतले आनी आमकां ह्या त्रासा पासून वांचयतले अशी आस्त बाळगितां.
बरें मागून
तुमची विस्वासू
निशाणी
(मारिया लोबु)
(ख) सकयल दिल्या खंयच्याच एका विशयाचेर सुमार 150 उतरांनी निबंद बरयात :
अ) वर्तमानपत्रांचें म्हत्व
आ) विज्ञान प्रदर्शनांत एक वर
इ) मोबायल फोनाची आपजीण
ई) चलयांक वांचयात चलयांक शिकयात.
(ख) अ)
वर्तमानपत्रांचे म्हत्व
वर्तमानपत्र हें समाजाचो हारसो अशें म्हणटात हारशांत आमकां आमचें आसा तशें प्रतिबिंब दिसता तशेंच समाजांत जें कितें घडटा मागीर तें वायट आसूं वा बरें तें सगळें आमकां नेमाळ्याचेर वाचपाक मेळटा.
टीवी, यू ट्यूब, वॅबसायट वा इंटरनॅटाचेर वचून ह्यो गजाली आमकां आयकुपाक वा वाचपाक मेळटात पूण वर्तमानपत्रा वयली बातमी जाय तेन्ना जाय थंय बसून वाचपाक जो आनंद आसता तो आनंद ती खोस बाकीच्या साधनांक दिवपाक जमना. तेच खातीर इतलीं साधनां येवन लेगीत वर्तमानपत्रांचो खप वाडत आसा.
आमच्या भारत देशांत लोकशाय राज्य चलता. एक सुज्ञान नागरीक जाल्ल्यान सबंद भारतांत कितें घडटा हें जाणून घेवप आमचें कर्तव्य देखून वर्तमानपत्रा वाचप हें खूब गरजेचें. राजकारणांत कसल्यो घडणुको घडटात? खंयच्या पक्षाचें राज्य चलता? विरोधी पक्ष कशे तरेन आपलें काम करता? भारतांत कितले पक्ष आसात? खंयचे मंत्री खंयचीं खातीं सांबाळटात? कोण कितले विदेशी दौरे करतात? हें सगळें आमकां जाणून घेवपाक जाय. धवळेपणां करपा खातीर न्हय तर कराच्या रुपान आमचो पयसो राज्यदरबारांत एकठांय जाता. तो खंय आनी कसो खर्च जाता हें वाचून समजून घेवप ही आमची जवाबदारी.
नेमाळें वाचिल्ल्यान खूब गजालीचें गिन्यान मेळटा. विज्ञानाच्या मळार नवे नवे सोद लागतात. हाची म्हायती मेळटा. म्हाविद्दालयांतले विद्दार्थी उदकाची बचत, कोयराचो विलो, पेट्रोलाची बचत हाचेर सोद लायतात. वाचून आमचीय उरबा वाडटा.
इतलेंच न्हय तर विद्दार्थ्यां खातीर नोकरेची म्हायती आसता. कोणाक घर भाड्याक जाय, विकत घेवपाक जाय जाल्यार घरांत बसून तुमकां ही खबर कळटा. कोण जल्माक आयले आनी कोण भायर पडले हेंय आमकां कळटा. वेगवेगळ्या विशयां वयले लेख तर विद्दार्थ्यां खातीर पुरवणीच आसता. ह्या लेखांचो सामान्य गिन्यान वाडोवपा खातीर तशेंच शाळेंतल्या कार्यभारा खातीर खूब उपेग जाता. वर्तमानपत्र खंयचेय भाशेंतलें आसूं दी. तें वाचून आमची भास सुदारता. आमच्या गिन्यानांत नव्या शब्दांची भर पडटा. आमचो आत्मविश्वासूय वाडटा. आयतारची पुरवणी तर खासा भुरग्यां खातीर आसता. आमचें लिखाण थंय प्रकाशीत करतात आनी आमकां बरोवपाची संद दितात. वर्तमानपत्राचेर बरोवन बरोवन खूबशे लोक कवी. लेखक जाल्यांत.
खरेंच वर्तमानपत्रां वाच्चीं. एकदां वाचूंक लागल्यार संवय सुटची ना आनी हे संवयेचो फायदोच फायदो जातलो.
इ)
मोबायल फोनाची आपजीण
आरे शाण्या, मात तरी म्हाका विसव दी मरे! केन्ना शर्टाच्या बोल्सांत तर केन्ना हातांत घेवन भोंवत आसता. म्हजे बगर तुजें पान लेगीत हालना काय कितें? तुका अजाप दिसलें? रिंगटोन जायनासतना मोबायल फोनांतल्यान आवाज कसो येता काय म्हणून. आरे, हांवूच तो मोबायल उलयतां. एकलोच आसा तें पळोवन म्हणलें सांगुया तुका शाणेपणाच्यो दोन गजाली. त्या दीसा फोनार उलयतना खंय तरणाट्याक अपघात जालो. हातूंत म्हजी कितें चूक तुमचे सारक्या तरणाट्याखातीर म्हजें नांव सामकें पिड्ड्यार जालां. तुमचे गरजे खातीर म्हजो सोद लागलो. आयकतलो म्हजी काणी! आयकूच तूं.
डॉ. मार्टिन कपूर ह्या शास्त्रज्ञान न्यू जर्सीक म्हाका जल्माक घालो. म्हाका तयार करपा खातीर ताणें रातीचे दीस केले. ताच्या यत्नांक निमाणें फऴ मेळ्ळें. पयलेच फावटीं दळणवळण कंपनीक ताणें हड्डें फुलोवन सांगलें. हांव मोबायल फोना वयल्यान तुमचे कडेन संवाद करता अशें सांगतना ताका जाल्ली मळबभर खोशी ताच्या तोंडार दिसताली. जाणा? तो भांगराचो दीस आसलो 3 एप्रील 1973.
म्हजी तोखणाय सगलें जग करपाक लागलें. भारतांतल्या लोकांचेरूय खोशयेचो हुंवार आयलो. भारतांत पयलेच फावटीं मोबायलाचो उपेग कोणें केला खबर आसा? केंद्रीय दूरसंचरण मंत्री सुखाराम आनी पश्चीम बंगालचे मुख्यमंत्री ज्योती बसू हांणी 1995 वर्सा 31 जुलयाक ही घडणूक घडली हाची म्हाका सामकी याद आसा.
दीस वतात तशें म्हज्यांतूय बदल जायत गेले. म्हज्या रुपांत जरी बदल जालो ना तरी म्हजे कुडींत नवीन नवीन यंत्रणा वापरून तुमकां जितलीं सोपेपणां दिवपाक मेळटात हाचेर शास्त्रज्ञ दीसरात विचार करता जशी सुधारणा जाता तशें हांव नोकिया, लॅनोवो, सॅमसंग, सोनी अश्या नव्या नव्या नांवांनी तुमचे मुख्खार येता. आतां ओपो हें नाव हांवे धारण केलां.
नांवां कसलीय आसूं. म्हजें खातीर जग लागीं आयलां तेच खातीर तूं अमेरिकेंतल्या काका कडेन जाय तेन्ना उलयतां. तुज्या वाडदिसाची तयारी म्हज्याच आदारान केल्ली मरे! म्हजो आकार ल्हान आशिल्ल्यान पर्सींत बोल्सांत दवरतात. आनी जाय तेन्ना खंयच्यानूय संवाद सादतात. म्हजे कडल्यान तुमी निरोप लेगीत धाडटात. त्या दीसा इतिहासाच्या कार्यभाराची माहिती तुवें गुगलाचेर वचून मेळयली मरे! अशा वेळार हांव शिक्षक भशेन तुमकां मजत करतां. तुजे आवडीचो सिनेमा तूं जाय थंय बसून बरो पळयता जाय तेन्ना संगीत आयकता. म्हज्या आदारान तुमी फोटो लेगीत काडटात. भोंवडेर वता आसतना वाट चुकल्यार सारकी वाट दाखयतां. इतलो आदार करून लेगीत तुमचे जाणटे म्हाका नांवां दवरतात फकत तुमचे खातीर.
इश्टांनो, म्हजी कूड जरी ल्यान आसली तरी तुमी म्हजो खेळणें म्हणून वापर करूं नाकात. कठीण प्रसंगाक पावपी इश्ट म्हणून म्हजे कडेन पळयात. तुमकां सुखादुख्खांत साथ दिवपी इश्ट हांव केन्नाच रागार जायनासतना तुमकां मजत करतलों. आतां तरी शाणे जायात आनी तुमच्या कामाक लागात.