Konkani
Goa Board Paper October 2014
1(अ) सकयल दिल्ल्या पर्यायांतल्यान फावो तो पर्याय विधाना मुखार जोडून दिल्लीं विधानां पुराय करून बरयात:
अ) सायमन शेताबांदा वयल्यान उडकी मारून तसोच धांवत सुटलो कित्याक तर—————-;
(1) तो बांद मोडिल्लो आसलो.
(2) त्या बांदार कांटेखुंटे पडिल्ले.
(3) ताणें एक बायलमनीस कोणाच्या तरी आदाराक होरायता तें पळयलें
आ) भुंयकांपातल्यान राखण करपाक सुरक्षीत उपाय म्हणल्यार————–
(1) घरांतल्यान सपासप भायर सरप आनी मेकळ्या जाग्यार रावप.
(2) घरांतल्या कोनशांनी बसून रावप.
(3) भायर झाडां आशिल्ल्या जाग्यार वचून रावप.
इ) दो. फ्रांसिश्कु लुईश गोमिशान आपल्या भाशणांत आफोंसेकाचे सगळे मुद्दे फोडून उडयले आनी—————–
(1) आपली हुशारकी आनी जाणविकाय दाखोवन दिली.
(2) आपल्या मायदेशाचें व्हडपण दाखोवन दिलें.
(3) आपल्या गोंयचें व्हडपण दाखोवन दिलें.
जाप: अ) सायमन शेताबांदा वयल्यान उडकी मारुन तसोच धांवत सुटलो कित्याक तर ताणें एक बायलमनीस कोणाच्या तरी आदाराक होरायता तें पळयलें.
आ) भुंयकांपातल्यान राखण करपाक सुरक्षीत उपाय म्हणल्यार घरांतल्यान सपासप भायर सरप आनी मेकळ्या जाग्यार रावप.
इ) दो. फ्रांसिश्कु लुईश गोमिशान आपल्या भाशणांत आफोंसेकाचे सगळे मुद्दे फोडून उडयले आनी आपल्या मायदेशाचें व्हडपण दाखोवन दिलें.
(ख) सकयल दिल्लीं विधानां कंसांत दिल्या पाठांतल्या बरोवप्यांचीं आसात. तीं वळखून त्या पाठांच्या बरोवप्यांचीं नांवां बरयात:
(बाबूमामालो पणस, फाल्यांच्यान विडी बंद, हांसतें हॉलंड, शिगमो)
अ) कुळारच्यान घरा वतना धुवेची नदर परत परत कुळारचे दिशेन वता.
आ) पोरूंच्या वर्साचें दुख्ख आजून हांव सारकें विसरुंकूच ना.
जाप: अ) दत्ता दामोदर नायक
आ) शणै गोंयबाब
(ग) सकयल दिल्लीं खंयचींय तीन विधानां कोणें कोणाक म्हणल्यांत तें बरयात:
अ) “थुमेकाल! कायचे काय उलोवं नाका.”
आ) “धा वर्सा अदीक वांचतलो, बऱ्याक पावतलो.”
इ) “पूण आमचे संस्कृतींत जें बसना तें आमी आपणायलें ना.”
ई) ” तूं चलूंक लाग हांगासल्लो पयलीं.”
जाप: अ) मंदाकिनन आपलो घोव केशवाक म्हणलां.
आ) दोतोरान बरोवप्याक म्हणलां.
इ) रामनाथान राजनाक म्हणलां.
ई) तवनास भुरग्यान जाणटेल्याक म्हणलां.
(घ) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय चार प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं आठ – धा उतरांनी बरयात:
अ) भारताचे आदले राष्ट्रपती डॉ. एपीजे अब्दुल कलाम सदांच कितें म्हणटाले?
आ) 16 जानेवारी दिसा मडगांवच्या लेहिया मैदानार कसलो दीस मनयतात?
इ) सायमनाक ल्हानपणा सावन कसली संवय आसली?
ई) लोकवेद म्हणल्यार कितें?
उ) साश्ट आनी काणकोण म्हालांतल्या मतदारांनी गॉमिशाक प्रतिनिधी म्हूण कित्याक वेंचून काडलो?
जाप: अ) भारताचे आदले राष्ट्रपती डॉ. एपीजे अब्दुल कलाम म्हणटाले. सपनां पळयात आनी सपनां खरीं करूंक वावरात.
आ) 16 जानेवारीक मडगांवच्या लोहिया मैदानार अस्मिताय दीस मनयतात.
इ) सायमनाक ल्हानपणा सावन आयल्यापयल्याक वेळाकाळार आदाराक पावपाची संवय आसली.
ई) लोकवेद म्हणल्यार लोकांनी आपल्या समाधाना खातीर तशेंच मन रिझोवपा खातीर वापरिल्ली कला.
उ) गोमिशाच्या गुणांक आनी गिन्यानाक लागून साश्ट आनी काणकोण म्हालांतल्या मतदारांनी ताका प्रतिनिधी म्हणून वेंचून काडलो.
- सकयल दिल्ल्या खंयच्याय तीन प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं 40-45 उतरांनी बरयात:
अ) शेजाऱ्याचें आंग धरपाक कितें कारण घडलें?
आ) बरोवपी फादर फ्रेडी जे द कॉश्ता भूक लागतकच कितें कितें करून खातालो?
इ) धाकलो शिगमो कसो मनयतात?
जाप: अ) शेजाऱ्याक दोग पूत आसले. आपले पूत बरे शिकचे असो ताचो हावेस आसलो. तांकां ताणें कसलीच अडचण पडपाक दिली ना. आपूण उपाशीं रावून तांकां पोटभर जेवयले. तांचे खातीर रातीचे दीस केले. निमाणे कडेन जावपाचें तेंच जालें. दोगूय पूत हाता भायर गेले आनी एक नंबरचे तवनास जाले. शेजाऱ्यान गांठीक मारिल्लीं सपनां करपून गेलीं आपणाले पूत हाता भायर वतात तें पळोवन ताचे तकलेर परिणाम जालो. ह्याच मानसीक दुख्ख खातीर ताचें आंग धरलें.
आ) बरोवपी फा. फ्रेडी जे द कोश्ताक भूक लागतकच ताची मांय ताका जाय तें करून खा म्हणून सांगताली. एका दिसा तो कणंगां उकडून खातालो. तांबडें कणग आवडीचें आशिल्ल्यान ताचेर पयली झोंपय मारतालो. दुसऱ्या दिसा तसलींच कणंगां उकडून, तीं सोलून तातूंत चून आनी गोड घालून दुसरो जिनस करून खातालो. पयलीं त्याच कणंगांच्यो शिरवळ्यो काडून दवरिल्यो आसत जाल्यार तेलांत घालून भाजतालो आनी रूचीन कुरुकुरू करून खातालो. दुसऱ्या खंयच्याय दिसा, चवळ्यो उकडून तातूंत सोय आनी गोड घालून बरोच रगडटालो अशे तरेन आपली भूक भागयतालो.
इ) शिगम्याच्या दिसांनी मांडार शिगम्याचे खेळ जातात. गोंयांत दोन प्रकारांचे शिगमे चलतात. उत्तरेंत पेडणें आनी सत्तरी म्हालांनी चलता तो व्हडलो शिगमो. दक्षिणे कडेन चलता ताका धाकलो शिगमो म्हणटात. ह्या शिगम्याची सुरवात ‘ पयलें नमन गजानना ह्या कवनान जाता. लोकवेदाचें जल्मथळ मांडार घुमट, शमेळ झांज आनी केन्नाय शेनाय, सूर्त हाच्या तालार रातभर नमन चलता. ते उपरांत दसम धरून पुनवे मेरेन गांवागांवांनी वाड्यार शिगम्याचे मेळ भोवतात. पुनवे दिसा परत खेळगडे मांडार जमतात. नमन जावन गडे पडपाचो विधी जाता. हे विधी सोंपले उपरांत होळी लासून ‘आयच्यान शिगमो सोंपलो गा, वांचून उरल्यार फुडें गा देवा‘ अशें म्हणीत शिगम्याची अखेर जाता.
3(क) सकयल ‘ब‘ गटांत र्कवतेचीं कडवीं दिल्यांत आनी ‘भ‘ गटांत तांचो अर्थ दाखोवपी वाक्यां दिल्यांत. त्या त्या कडव्या भुखार अर्थ बरोवन वाकयां जुळयात:
(ब) (भ)
अ) तरी आयज नेटान उबो पांय रोवन मातयेंत. 1) उदरगत करतलो जाल्यार लोकांनी नेट दाखोवंक जाय.
आ) उदरगतीक येवचें जाल्यार नेट सोडचो न्हय. 2) वत, पावस, शीं सोंसुनूय अजून वड पांय मातयेंत रोवन
उबो आसा.
3) वड पांय सोडून नेटान उबो आसा.
4) उदरगत करतलो जाल्यार भियेनासतना फुडें सरूंक
जाय.
जाप: अ)तरी आयज नेटान उबो पांय रोवन मातयेंत. (1)वत, पावस, शीं सोंसुनूय अजून वड पांय मातयेंत रोवन उबो आसा.
आ)उदरगतीक येवचें जाल्यार नेट सोडचो न्हय. (2)उदरगत करतलो जाल्यार भियेनासतना फुडें सरूंक जाय.
(ख) सकयल दिल्ल्या कवितेच्या वळींतल्यो रित्यो सुवातो कंसांत दिल्ल्या फावो त्या उतरांनी भरून वळी परत बरयात:
अ) तुज्या एका पानार हांव ——— बरोवन दवरलां.
(कविता, पद, गीत)
आ) म्हज्या समेस्त पेल्यांक खळखळ ——— दियात.
(शितळसाण, नितळसाण, थंडसाण)
जाप: अ) तुज्या पानार हांव गीत बरोवन दवरतां.
आ) म्हज्या समेस्त पेल्यांक खळखळ नितळसाण दियात.
(ग) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं आठ – धा उतरांनी बरयात:
अ) कवीक खोशयेचे रोंपले खंय रोवचेशें दिसता?
आ) जिणेंत भरती सुकती येवप म्हणत्यार कितें?
इ) मनशाचें ध्येय कशें आसता?
जाप: अ) कवीक खोशयेचे रोंपले पोरसांत आनी मळ्यांत रोवचेशें दिसता.
आ) जिणेंत भरती म्हणल्यार सूख येवप आनी सुकती म्हणल्यार दुख्ख येवप.
इ) मनशाचें ध्येय लाख मोलाचें आसता.
(घ) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय तीन प्रस्नांच्यो जापो दरेकीं वीस – पंचवीस उतरांनी बरयात:
अ) कवी माधव बोरकाराक सैमांत कसलीं विज्मितां दिसतात?
आ) मांयन केल्लो उपकार आमच्यांनी कित्याक फारीक करूंक जायना?
इ) भारतीय सगले आमी “आत्मो आमचो एक” अशें कवी कित्याक म्हणटा?
ई) तारयाचो जीव मदले मदीं कसो हुमकळटा?
जाप: अ) कवीक सैमांत पाचवेचार दोंगर आनी निळो दर्या दिसता. फिकेच्या भारान बागवल्लीं शेतां दिसतात आमोरेचेर फुलपी मोगरेकळो, घोंटेराक काडयो वेंचपी पारवे, देगेर येवन फुटपी ल्हारां आनी काळखांत मळबांत नखेत्रां दिसतात.
आ) भुरगो ल्हान आसतना मांयन भुरग्या खातीर त्रास सोंसल्यात. मांडयेर खेळोवन, गाल पोशेवन ताची अपुरबाय केल्या. दीसरात जागी रावन ताचीं दुयेंसां काडल्यांत. आपलें दूद दिवन ताका ल्हानाचो व्हड केला देखून मांयन केल्लो उपकार भुरग्याच्यान सात जल्मांनी लेगीत फारीक करूंक जावचो ना.
इ) आमच्या भारत देशांत तरातरांचे धर्म, जाती आनी भेस आशिल्ले लोक रावतात. तांचे मदीं एकचार आसा. झुजां, मोडां आनी संकश्टां हांच्या वेळार वेगळोचार विसरून ते एकवटान संकश्टांक तोंड दितात. ताका लागून भारतीय सगले आमी, आत्मो आमचो एक अशें कवी म्हणटा.
ई) तारयो लोकांक आलतडच्यान पलतडी आनी पलतडच्यान आलतडी हाडव्हर करता. ताची मठी आलतडी जाल्यार ताचो वावर पलतडी आसता. ताचो जीव आपल्या मठयेंत आसता जाल्यार पलतडच्यान लोक केन्ना उलो मारीत हाचे कडेन दोळे लागिल्ले आसतात. अशे तरेन तारयाचो जीव मदले मदीं हुमकळटा.
4(क) सकयल वाक्यांनी आडी मारिल्ल्या उतरांच्या जाग्यार कंसांत दिल्लो फावो तो वाक्प्रचार घालून वाक्यां परत बरयात:
(गांठीक मारप, रातीचो दीस करप, मातयेभरवण जावप, आंग फुलून येवप)
अ) आवयबापूय खुब कश्ट करून आपल्या भुरग्यांक वयर काडटात.
आ) मांडार धालो खेळटात तें पळयतकच भुरग्यांक धालो खेळपाची उमेद जाता.
जाप: अ) आवयबापूय रातीचो दीस करून आपल्या भुरग्यांक वयर काडटात.
आ) मांडार धालो खेळटात तें पळयतकच भुरग्यांक धालो खेळपाक आंग फुलून येता.
(ख) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन उतरांचीं उरफाट्या अर्थाचीं उतरां बरयात:
अ) उजवाड आ) शूभ इ) फायदो ई) आधार
जाप: उजवाड × काळोख फायदो × लुकसाण
शूभ × अशूभ। आधार × निराधारपण
(ग) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन उतरांचीं विशेशणां करून बरयात:
अ) नाजूकसाण आ) व्हडपण इ) थंडाय ई) गंभीरताय
जाप: नाजूकसाण – नाजूक थंडाय – थंड
व्हडपण – व्हड गंभीरताय – गंभीर
(घ) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय दोन उतरांचीं भावनामां करून बरयात:
अ) शितळ आ) लजकुरो इ) सोंपें ई) रुचीक
जाप: शितळ – शितळसाण सोंपें – सोंपेपण
लजकुरो – लज रुचीक – रूच
5(क) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय स वाक्यांनी कंसांत दिल्ले सुचोवणे प्रमाणें बदल करून बरयात:
अ) अकस्मात ट्रकाचो आवाज येतकच हांवें फाटीं वळून पळयलें. (अव्यय वापरून दोन विधानां बरयात)
आ) रसायनां घालून वाडयिल्यो वस्तू भलायकेक मातूय बऱ्याक पडनात. (वाक्य हयकारी करून बरयात)
इ) सोदपाक सायमनाक गेले लोक वागदरांत. (उतरांची योग्य मांडणी करून बरयात)
ई) फ्रांसिश्कु लुईश भुरगेपणांत लेगीत हुशार आसलो. (आडी मारिल्ल्या उतरांची जात बरयात)
उ) तांबडो भावटो दाखयल्यार घाडी थांबता. (वाक्य शुद्ध करून बरयात)
ऊ) केशवालो जीव खासावीस जाता. (भविश्यकाळांत बरयात)
ए) एका मोटारकार शेजाऱ्यान आपले गाडयेंत बसोवन म्हाका घरा व्हेलो. (अव्यय वापरून दोन विधानां करात.)
जाप: अ) अकस्मात ट्रकाचो आवाज आयलो तेन्ना हांवें फाटीं वळून पळयलें.
आ) रसायनां घालून वाडयिल्यो वस्तू भलायकेक वायट पडटात.
इ) सायमनाक सोदपाक लोक वागदरांत गेले.
ई) हुशार – विशेशण आसलो – क्रियापद
उ) तांबडो बावटो दाखयल्यार गाडी थांबता.
ऊ) केशवालो जीव खासावीस जातलो.
ए) एका मोटारकार शेजाऱ्यान आपले गाडयेंत बसयलो आनी म्हाका घरा व्हेलो.
(ख) सकयल दिल्लीं खंयचींय तीन अव्ययां वापरून प्रत्येकीं एक – एक वाक्य बरयात:
अ) देखून आ) शाब्बास! इ) आयज
जाप: अ) गटारां नितळ करूंक नात देखून घाणयारें उदक रस्त्यार आयलां.
आ) शाब्बास मेरी कॉम, अशेंच आमच्या देशाचें नांव अजरंवर कर.
इ) आयज सरपंच आसत अशें म्हाका दिसना.
6(क) सकयल दिल्लो संवाद राखणो आनी जाणटेलो हांचे मदीं आसा. तो पूर्ण करून बरयात:
जाणटेलो : “आरे तुमी ती लायट फोडली मरे|”
तरणाटो : बाप्पा, तू वोस बेगीन ————-
जाणटेलो : आरे, पूण तुमी सगळें सोडून लायटी कित्याक फोडटात रे?
तरणाटो : “तुका कित्याक? —————–
जाणटेलो : “——————-
तरणाटो : ” तुका कित्याक त्यो जाणवायो? तूं वोस पळोवया मातसो.”
जाप: जाणटेलो : “आरे, तुमी लायट फोडली मरे!”
तरनाटो : बाप्प तूं वोस बेगीन नाजाल्यार तुज्या खड्ड्यार एक पडत.
जाणटेलो : आरे, पूण तुमी सगळें सोडून लायटी कित्याक फोडटात रे?
तरनाटो : तुका कित्याक? तें आमचे कंपिटिशन
जाणटेलो : लायटी फोडपाचें कंपिटिशन?
तरनाटो : तुका कित्याक त्यो जाणवायो? तूं वोस पळोवया मातसो.
(ख) आपल्या घरा लागसार आशिल्ल्या पोलिथिनाच्या पोतयांची रास पळोवन रोझा आनी मारिया हांचे मदीं जाल्लो संवाद तुमच्या उतरांनी 7/8 वळींनी बरयात.
जाप: रोझा : मारिया, पळयली मगो पोलिथिनांच्या पोतयांची रास?
मारिया : ह्यो सगल्यो पोतयो, आमच्याच वाड्या वयल्या लोकांनी उडयल्यात आसतल्यो.
रोझा : पोलिथिनांच्यो पोतयो जमनीचो सार इबाडटात हें खबर आसून लेगीत लोक वापरपाचें
सोडिनात.
मारिया : हळू हळू सगल्या वाड्यार ह्यो पोतयो पातळटल्यो.
रोझा : आनी आमच्या वाड्या वयली जमीन पिड्ड्यार जावन पीक दिवची ना. फुलझाडां, फळझाडां
जावचींची नात.
मारिया : म्हाका दिसता हाचेर कितेंय तरी उपाय काडपाक जाय.
रोझा : आमकां दिवाळेची सुटी आसा. दर घरांत वचून पोलिथिनाच्या पिशव्यांचे वायट परिणाम
लोकांक सांगुया.
मारिया : “आमी कपड्याच्यो पोतयो वापरतलीं, पोलिथिनाच्या न्हय“. अशें तांचे कडल्यान वचन घेवया.
रोझा : आमच्या वाड्यार सुरवात करून हळू हळू वाड्यांत हें अभियान चलोवया.
मारिया : आमच्या घरांतल्यानूच सुरवात करुया. जमीन ही आमची मांय. तिची राखण आमीच करपाक
जाय. फाल्यांच ह्या कामाक श्री गणेशा करुया.
7(क) सकयल दिल्लो उतारो वाचून दिल्ल्या प्रस्नांच्यो जापो बररात:
आपणाल्या देशाची उदरगत करतलो जाल्यार आमकां कश्टांचें मोल आनी म्हत्व कळपाक जाय. आमी अजून सुसेगाद आसात. थोड्यांतल्या थोड्या कश्टान चड मेळोवंक सोदतात. आमी अशें करीत जाल्यार, फुडें येस मेळपाक कठीण. मनशाक काम करपाची इत्सा आसत जाल्यार ताची उदरगत जातली. तशेंच जण एकल्या मनशान मन लावन काम करपाक जाय. तेन्नाच आमगेल्या स्वराज्याचें सुराज्य जावपाक कळाव लागचो ना.
प्रस्न
अ) आमी आमकां जाय तें कशें मेळोवंक सोदतात?
आ) प्रत्येक मनशान काम करीत जाल्यार कितें जावपाक कळाव लागचो ना?
इ) आपणाल्या देशाची उदरगत करतलो जाल्यार आमकां कितें कळपाक जाय?
ई) आमकां कसलें मोल आनी म्हत्व कळपाक जाय?
उ) उताऱ्याक फावो सारको माथाळो दियात.
जाप: अ) आमी आमकां जाय तें थोड्यांतल्या थोड्या कश्टान चड मेळोवंक सोदतात.
आ) प्रत्येक मनशान मन लावन काम करीत जाल्यार आमच्या स्वराज्याचें सुराज्य जावपाक कळाव लागचो ना.
इ) आपणाल्या देशाची उदरगत करतलो जाल्यार आमकां कश्टांचें मोल आनी म्हत्व कळपाक जाय.
ई) आमकां कश्टाचें मोल आनी म्हत्व कळपाक जाय.
उ) कश्टाचें मोल
(ख) सकयल दिल्लो उतारो वाचून कोंकणींत अणकार करून बरयात:
We see beautiful nature surrounding us everyday. Ma. Should take care of this nature’s gift and stop cutting trees.
जाप: आमी दर दिसा आमच्या भोंवतणी सोबीत सैम पळयतात. मनशान ह्या सैमीक देण्याची जतनाय करपाक जाय आनी झाडां मारपाचें थांबोवपाक जाय.
(ग) सकयल दिल्ल्या मुद्द्यांच्या आधारान योग्य माथाळो दिवन सुमार 100 उतरांनी काणी बरयात:
एक वेपारी———– चलयेचें लग्न करप—— आळशी न्हवरो मेळप——– घंद्यांत लुकसाण जावप—— चलयेन कुळारा येवप——– आवयबापायक गजाल सांगप——– आवयबापाय कडल्यान न्हवऱ्याच्या आळशेपणांत बदल घडोवपा विशीं समजणी दिवप—— चलयेन न्हवऱ्याक सुधारपाचें थारावप—— दीसरात चलयेन कश्ट करप—– न्हवऱ्याकय कश्टाची संवय लागप——- धंद्यांत फायदो जावप—— चलयेचो सुखी संवार पळोवन आवयबापायक समाधान जावप——–देख.
जाप: निश्चयी अरुणा
चंद्रपूर गांवांत तिमाजी शेट नांवाचो एक व्हड वेपारी रावतालो. ताका अपुरबायेची एकूच चली आसली. तिचें नांव अरुणा. व्हड जाता तशी ती चड सोबीत दिसताली. आपल्या तोलामोलाच्या व्हड वेपाऱ्याचो पूत कपिला कडेन तिचें थाटामाटान लग्न करून दिलें. भरपूर भांगराशिंगरान तिका नटयली नव्या संवसाराक जाय त्यो सगल्यो वस्तू दिल्यो. पयसोय बी उणो केलो ना.
अरुणाचो नवो संवसार सुरू जालो. नव्या घरांत मांयमांवा बाराबर ती नंदताली. लग्नाक आठ दीस जावन गेले. कपील घराच कडेन आसलो. लग्नाच्या तिसऱ्या दिसा मांवान दुकानाचेर वचून धंदो सुरू केलो. पूण कपील दीसभर न्हिदतालो. अरुणाक दिसलें, लग्नाचे दीस. धांवपळ करून पुरो जालां आसतलें. बापूय जाणटेपणा खातीर अदींमदीं बरो नासतालो. दुकानाचेर वच म्हणून सांगल्यार कपील कानार केंस काडटालो. दुकान बंद आशिल्ल्यान धंद्यांत लुकसाण जावपाक लागलें पूण कपिलाचेर कांयच परिणाम जायनासलो. अरुणा कुळारा आयलें. तिणें कपिला विशीं आवयबापायक सांगलें आपली अपुरबायेची चली रडरा तें पळोवन ताचें काळीज भरून आयलें. तांणी सांगलें, बाय तूं कांयच भियेवं नाका, काय बरो भांगरा सारको धदो. तुका ताचें आळशीपण पयस करचें पडटलें “अरुणान सांगलें, ‘हांवें कितलें सांगलें पूण उमथ्या कळशार उदक.” आवयन म्हणलें अशें निरास जावं नाका. तूं दुकानाचेर वच. अदींमदीं तुजो मांव दुकानाचेर वता. तो तुका आधार दितलो. तूं कश्ट करीत राव.
आवयबापायचे संगणेन अरुणा घरा आयलें. दुसऱ्या दिसाच्यान तें आपूण जावनदुकानाचेर वचपाक लागलें. मांवाक आधार दिवपाक लागलें. घरांत रांदपीण आशिल्ली. दनपारचें जेवपाक घरा येतालें. मावाक जेवणाचो डबो घेवन परत वतालें. कपीलाक घरा कडेन रावन वाज येवपाक लागलो. बायल काम करता आनी घोव बसून खाता म्हणून वाड्या वयले लोक फकांडां मारपाक लागले. ताणेंय दुकानाचेर वचपाक सुरवात केली. तिगांयच्या कश्टांनी धंदो बरो तेजींत आयलो. अरुणाचो सुखी संवसार पळोवन आवयबापायक समाधान जालें.
देख : जिणेंत संकश्टां आयल्यार निराश जायनासतना कसलो ना कसलो उपाय सोदून संकश्टांचेर मात करपाक जाय.
8(क) तूं रोहन /रोहिणी परब, रावता ‘लक्ष्मी– निवास‘ घर नं.23, शांतीनगर वास्को – गोंय ह्या नाम्यार. तूं तुज्या इश्ट / इश्टिणीक आतांच्या काळार संगणकाचें शिकप कितलें म्हत्वाचें तें पटोवन दिवपी चीट बरय.
वा
तूं सलमा /सलमान खान, रावता F- 3 पौर्णिमा अपार्टमॅण्ट महालक्ष्मीनगर, तळावली फोंडें– गोंय ह्या नाम्यार. तूं गांवच्या रस्त्यांक पडिल्लीं फोंडकुलां सारकीं करपा विशीं भौशीक बांदकाम खात्याच्या अभियंत्याक चीट बरय.
जाप: रोहिणी परब
लक्ष्मी निवास
घर नं 23,शांतीनगर
वास्को
20 नोव्हेंबर, 2015
मोगाळ रती
तुमच्या शाळेंत सगंणकाचें प्रशिक्षण सुरु केलां आनी तुवें संगणक शिकपाक सुरवात केल्या हें वाचून खूब बरें दिसलें. म्हाकाय पयलीं संगणक शिकपाक वाज येतालो. संगणक शिकप म्हत्वाचें म्हणून हांवूय शिकलें. ताचो फायदो म्हाकाच जालो.
आयच्या युगाक ‘संगणकाचें यूग‘ म्हणटात. कचेऱ्यांतलीं सगलीं कामां आज संगणकाचेर जातात. हिशोब दवरप, पत्रां टायप करप हीं कामां संगणक करता. संगणका वरवीं आमकां अख्ख्या संवसाराची माहिती मेळटा. ‘मावसाचो उपेग करून क्लीक करपाचें. तुका जाय ती माहिती तुजे मुखार हाजीर. देखुनूच ताका गिन्यानाचो घसघसो म्हणटात. कसल्याय विश्याचो कारबार करतना संगणकाचो आमकां उपेग जाता. जाय ती माहिती आमकां सहज संगणकाचेर मेळूं येता. फुडल्या शिक्षणा खातीर खंयच्याय म्हाविद्यालयाची माहिती तुका घरा बसल्यार मेळटा. त्या म्हाविद्यालयाची वस्तू कशी आसा हें लेगीत कळटा. इंग्लीश, देवनागरी अक्षरां तुका जाय त्या आकारान, जाय तीं चित्रां घालून टायप करपाक जातात. प्रिण्टराचो उपेग करून जाय तितल्यो प्रती काडपाक जातात.
रिती, कितलो फायदो आसा संगणक शिकून जाणा. जितलें तूं संगणक शिकपांत रस घेतलें तितली तुका नवी नवी माहिती मेळटली. गिन्यान वाडटा तशें तुका शिकपाकूय मजा येतली. तूं नवें कितें शिकलें हाची माहिती म्हाका दीत राव.
तुज्या मम्मी –पप्पाक म्हजो नमस्कार सांग. शानूक म्हजो आशिर्वाद. नविदाद आयकुपाक तुजे चिटीची उमळशिकेन वाट पळयतां.
तुजीच प्रीय इश्टीण
रोहिणी
वा
सलमान खान
F – 3 पौर्णिमा अपार्टमॅण्ट
महालक्ष्मीनगर – तळावली
फोंडें
ता. 20 नोव्हेंबर 2015
मानादीक अभियंतो
भौशीक बांदकाम खातें
महालक्ष्मीनगर –तळावली
फोंडें
विशय : गांवच्या रस्त्याक पडिल्लीं फोंडकुलां सारकीं करपा विशीं
भोवमानेस्त अभियंत्याक
नमस्कार
हांव महालक्ष्मीनगर तळावली हे सुवातेर रावपी एक नागरीक. गांवच्या रस्त्याक खूब फोंडकुलां पडल्यांत ती फोंडकुलां पडल्यांत ती फोंडकुलां सारकीं करपा खातीर, लोकांचे वतीन मागणी करपी ही ची बरयतां.
आमच्या गांवच्या रस्त्याची आवतिकाय खूब वायट जाल्या. वचत थंय रस्त्यार ल्हान व्हड फोंडकुलां पडल्यांत. मोटारसायकलीन, स्कुटरीन वचपी वाहनचालकाक हाचो खूब त्रास जाता. खडबडीत रस्तो आनी फोंडकुलां खातीर तांचो वाहना वयलो ताबो सुट्टा आनी पडून अपघात जातात. वाहनाचें लुकसाण जाताच तेच बरोबर झाडां मोडून हॉस्पिटलांत वचचें पडटा. कामाक वता आसतना जीव मुठींत धरून प्रवास करचो पडटा. अनवळखी भोंवडेकारांक ह्या रस्त्याचो चड त्रास जाता.
पावसांत खूब हाल जातात. फोंडकुलांत उदक भरिल्ल्यान त्या फोंडकुलाची खोलाय कळना आनी खूब अपघातूय जातात. ह्या उदकांत जळारांची वाड जाता. ते खातीर मलेरियाची धाम पातळपाची शक्यताय आसा. वाहन चालकाक तशेंच रस्त्याचेर चलपी लोकांचेर पावसाचें रंगीत उदक पडिल्ल्यान तांकांय त्रास सोंसचे पडटात.
आमची ही अडचण लक्षांत घेवन रस्त्याची दुरुस्ती करतले आनी जाता तितले बेगीन आमची अडचण पयस करतले अशी आस्त दवरतां.
बरें मागून
तुमचो विस्वासू
निशाणी
(सलमान खान)
(ख) सकयल दिल्ल्या खंयच्याय एका विशयाचेर निबंद बरयी:
अ) पर्यावरणाची राखण – आयच्या काळाची गरज
आ) म्हजो आवडटो खेळगडो
इ) एका मोडक्या घराची आपजीण
ई) हांव गोंयचो मुखेलमंत्री जालों जाल्यार
जाप: अ) पर्यावरणाची राखण – आयच्या काळाची गरज
1960 वर्साच्या काळांत गोंय खूब सोबीत,शांत आनी उणे लोकवस्तीचें आसलें. हीं उतरां आसात 2014त इफ्फीचें उद्घाटन करपाक आयिल्ल्या नटसम्राट अमिताभ बच्चनाचीं. आज आमच्या गोंयचें चित्र सामकें बदललां. लोकवस्ती वाडिल्ल्यान ताचो परिणाम पर्यावरणाचेर जाला. पर्यावरणाची राखण करप ही आयची गरज, नाजाल्यार प्रदुशण वाडटलें आनी हाचो परिणाम धरतरे वयल्या दर एका जिवाक भोगचो पडटलो.
झाडां पर्यावरण नितळ दवरपाक खूब आदार करतात. तीं आमकां प्राणवाय दिवन कार्बन डायऑक्सायड वाय आपूण घेतात आनी हवा नितळ दवरतात. लोकवस्ती वाडिल्ल्यान लोकांक रावपाक जागो ना. ते खातीर मनीस सांवार आयिल्ले वरी झाडां कापून घरा बांदतात. झाडां नाशिल्ल्यान प्राणवाय उणी जावन कार्बन डायऑक्सायड वाडटा आनी तेच खातीर हवेंतलें प्रदुशण वाडटा.
लोकवस्ती वाडिल्ल्यान कोयराचें प्रमाण बी वाडलां घरा भायर कोयर उडोवपाक जागो नाशिल्ल्यान मनीस रस्त्याचेर, दोंगरार मेळत थंय वलो तसोच सुको कोयर उडयता. हो कोयर वाऱ्यान पातळटा तशेच जनावरां सगल्याक पातळायतात. हालींसराक पॉलिथिनाचो लोक खूब वपर करतात. ह्यो पोतयो वाऱ्यान हांगा थंय उबतात. ताचेर उदक पडटकच तें कुसून थंय किडे जातात. वलो कोयर कुसून ताच्यो घाणी घट्टाणी पडटात. तातूंत, किडे जातात. हवा दुशीत जाता. दुशीत हवा कुडींत गेल्ल्यान वेगळेवेगळे रोग जाता. अशे तरेन पर्यावरण दुशीत जातात. लोकवस्ती वाडिल्ल्यान घरांत वापरतात त्या उदकांची वेवस्था बरे तरेन करपाक मेळना. हें घाणयारें उदक रस्त्याचेर सोडटात. तातूंत पानां, रस्त्या वयल्यो नाका आशिल्यो वस्तू पडटात. त्यो वस्तू थंयच कुसतात आनी पर्यावरण दुशीत जाता.
पर्यावरण बरें दवरपाक आमका प्रदुशण थांबोवचें पडटलें. हें प्रदुशण मनीसजातीचो घात करता. पर्यावरण नितळ दवरपा खातीर पोटतिडकीन वावुरचें पडटलें. जाता तितलीं झाडां लावन तांचें संगोपन करून प्राणवायूचें प्रमाण वाडोंवचें पडटलें. घरातलो कोयर हांगाथंय उडयनासतना ताचो विलो आमकांच लावचो पडटलो. घरा कुशीक आशिल्ल्या इल्ल्याश्या जाग्याचेर फोंड खणून तातूंत वलो कोयर घालून, थोडी माती उडोवन सारें तयार करपाक जाता. सुको कोयर एकठांय करून जंय पुनर्चक्रीत करतात अशे सुवातेर व्हरून दिवचो पडटलो. हे खातीर आमकां त्रास काडचेच पडटले. घुंवर सोडपी गाडयो, स्कुटरी, मोटारसायकली हांचो वापर उणो करचो पडटलो. व्यक्तीगत तशेंच भौशीक नितळसाण राखप हें आमचें पयलें कर्तव्य हो विचार मनांत रुजोवचो पडटलो.
वातावरणांत दुशीत वाय आशिल्ल्यान ओझोन वायेचें प्रमाण कमी जाता. ओझोन सुर्यकिरणाची खराय उणी करून आमचे कातीची राखण करता. ओझोन उणी जाल्यार आमची कात जळटली आनी आमकां नरकयातना भोगच्यो पडटल्यो.
ही धरतरी आमची. आमचे खातीर आसा. आमकां प्रदुशणा विरयत जीण जगपाक जाय जाल्यार आमकां तिची राखण करचीच पडटली. ती काळाची गरज आसा नाजाल्यार आमीच आमच्या पांयांचेर कुदळ मारून घेतले.
इ) एका मोडक्या घराची आपजीण
आज लेगीत त्या भयानक दनपारची याद जाली म्हणटकच काळीज धडधडटा. दयामाया दाखयनासतना तो सरकारी बुलडोझर दोन दोन मिनटांनी म्हज्या आंगार धपको दितालो. ताच्या त्या एका एका धपक्यान म्हजे हातपांय खिळखिळे जावन सकयल पडटाले. ते धपके इतल्या नेटान आसताले, म्हजें आख्खें आंग थरथरतालें. नशीब म्हजें इतलें खिळखिळें जावन लेगीत मरण आयलें ना आयकुपाची आसा म्हजी काणी? आयका.
एका काळार ‘व्हडलो वाडो‘ म्हणून म्हजी सगल्याक नामना जाल्ली. म्हजें रंगरूप पळोवन येतलोवतलो तोंडांत बोटां घालतालो. हांव आशिल्लोंच तसो देखणो. म्हाका तयार करपी अभियंतो आनी कंत्राटकरान आपले कल्पकतायेन आनी अथक परिस्त्रमान म्हाका तयार केल्लो.
दरवट्याच्या मुखारूच एक व्हडलें पोरसूं आशिल्लें. थंय तरातरांचीं आनी विवीध रंगांचीं फुलझाडां लायिल्लीं. पोरसाच्या मदीं रंगीत दिव्यांनी सजयिल्लो फवारो लोकांचें लक्ष ओडून घेतालो. भितर सरतकच एक व्हडलो दिवाणखानो। बारीक बारीक कलाकुसर केल्लीं मेजां, कदेलां आनी आरमारी पळोवन दोळे दिपकावताले. दोन न्हिदपाच्यो कुडी. रांदचीकूड आशिल्ली दर एक कूड आधुनीक यंत्रणा वापरून सजयिल्ली.
मालकान म्हाका ताचे इत्शे प्रमाण तयार केल्लो म्हणून म्हजें नांव ‘अभिलाषा‘ दवरून बारसोय केलो. सगल्या गांवच्या लोकांच्या आनी सोयऱ्याधायऱ्यांच्या सांगातान घरप्रेवश जालो. घराची तुस्त गायत आनी जेवणाचेर तृप्त जावन ते घरा गेले.
दीस सरताले. म्हयने वताले. म्हजो धनी म्हजेर खूश आशिल्लो. पूण सगले दीस सारके नासतात खंय. म्हज्या धनयांक दुख्र्खादेणी खबर मेळ्ळी. लोकसंख्या वाडिल्ल्यान वाहनांय वाडिल्लीं. लोकांक यो वच करपाक रस्ते अशीर जाताले, ते खातीर सरकारान रस्ते वाडोवपाक आडखळ हाडटात तीं घरां मोडून उडोवपाचें थारायिल्लें. म्हज्या मालकाचेर आकांत आयलो. ती खबर आयकून म्हजी दांतखिळीच बसली. म्हजें रंगबेरंगी पोरसूं आनी दिवाणखानो मोडपाचें थारलें.
एके दनपारच्या वेळार तो राक्षसकायेचो बुलडाझर आयलो आनी म्हाका मोडपाचे तयारेक लागलो. म्हजो धनी सरकारी लोकांक “म्हजो वाडो मोडूं नाकात, तें म्हजें सपन आसलें. म्हज्या सपनांचो चुरो करूं नाकात” म्हणून मनघरणी करपाक लागलो. पूण सरकारी लोकांचेर कांयच परिणाम जायना जालो. धक्को सहन जायनाशिल्ल्या कारणान ताका काळजाचो आताक आयलो. शेजाऱ्यांनी ताका रोकडोच हॉस्पिटलांत पावयलो.
हेवटेन रस्त्याचें काम नेटान चलतालें. एक दीस एक अनवळखी मनीस म्हाका वयरसकयल नियाळटा तें हांवें पळयलें. ताचे बाराबर कांय लोकूय आसले. ताच्या उलोवण्या वयल्यान हो नवो मालक हें हांवें ताडलें. म्हाका आसा तशेंच दवरून घराच्या मुखाक नवें रूप दिवपाचें तांचो यत्न आसलो. म्हाका दिशिल्लें म्हजें अस्तित्वूच काबार जातलें. पूण तांचें उलोवणें आयकून म्हाका सू s s जालें. नव्या धनयाक हांवें रोखडोच आपणायलो पूण म्हज्या खऱ्या धनयाची याद जावन म्हजे दोळे भरून येताले.
म्हज्या दिवाणखान्याच्या नव्या रुपाची म्हाका उमळशीक लागल्या. हें नवें रूप म्हाका मेळटलें आनी तें रूप बरें आसतलें. हाचेर म्हजो पूर्ण विश्वास आसा. नवो मालक पोरण्या धनया भशेन बरो आसतलो हे आशेन नव्या रुपाची वाट पळयतां. मनशाक आसरो दिवप हेंच म्हजें कर्तव्य.